Demades (Δημάδης), Athener van geringe afkomst, die door zijn briljant redenaarstalent en zijn gewetenloosheid een invloedrijk politicus werd (ca. 380-319). D. schijnt aanvankelijk aanhanger van Demosthenes' anti-macedonische politiek te zijn geweest. In de slag bij Chaeronea (338) werd hij gevangen genomen, wist de aandacht van Philippus te trekken en bewerkte samen met Aeschines en Phocion de voor Athene gunstige z.g. D.-vrede tussen zijn vaderstad en Philippus. Sindsdien was D. de leider van de pro-macedonische partij in Athene; aan zijn ingrijpen was het te danken dat Alexander in 335, na de verwoesting van Thebe, Athene spaarde. In 331 weerhield hij de Atheners ervan, de opstand van de spartaanse koning Agis III te steunen. Omdat hij betrokken was bij het Harpalusschandaal (324) en de stemming in Athene na Alexanders dood omsloeg, verloor hij voor korte tijd zijn invloed. Na de noodlottige afloop van de lamische oorlog (323-322) kwam hij echter weer aan het roer en bewerkte de vrede met Antipater van Macedonië: de democratie werd door een timocratie vervangen, de haven Munichia kreeg een macedonisch garnizoen, Demosthenes en Hyperides werden ter dood veroordeeld.
In 319 werd de intrigant tenslotte door Antipater omgebracht wegens verraderlijke betrekkingen met diens vijanden Antigonus en Perdiccas.
Van de redevoeringen van D. bezitten we slechts een
paar fragmenten; wel zijn er een groot aantal 'bons
mots' van hem overgeleverd, z.g. Δημάδεια, waarin
overigens echt en onecht niet van elkaar te scheiden
zijn. De op naam van D. staande rede Ὑπὲρ τῆς
δωδεκαετίας (De twaalf jaar), waarvan een lang
fragment bewaard gebleven is, is zeker niet authentiek.
Lit. Uitgave der testimonia en fragmenten: V. de Falco,
Demade oratore. Testimonianze e frammenti² (Napels 1954).
- T. Thalheim (PRE 4, 2703v). P. Treves, Demade postumo
(Rendiconti dell'Istituto Lombardo, Classe di Lettere 92,
1958, 327-380). [Nuchelmans]