Tyana
Tyana (Τύανα; hethitisch Tuwanawa), stad in het
zuidwesten van Cappadocië,
gelegen aan een oude
verkeersweg nabij het moderne stadje Bor, ruim 250
km ten zuidoosten van Ankara. T.
was reeds in net 2e millennium hoofdstad van een
klein hethitisch vorstendom. Ca. 1200 vC werd het
door de Phrygiërs
onderworpen. Onder de perzische heerschappij en in de tijd van het koninkrijk
Cappadocië (ca. 300 vC tot 17 nC) was het de
tweede stad van Cappadocië. Onder keizer
Caracalla
(211-217) werd T. tot romeinse colonia verheven,
na de reorganisatie van de rijksprovincies in 372
werd het de hoofdstad van de nieuwe provincie
Cappadocia Secunda. 
De bekendste zoon van T. was de
filosoof en magier
Apollonius.
De oudste bekende bisschop van de stad was Eutychius, die in
325 het concilie van Nicaea bijwoonde. Het belangrijkste
antieke monument uit T. zijn de resten van
een indrukwekkend aquaduct (foto links), waarvan nog vele
bogen overeind staan. Op de Peutinger kaart (foto rechts: rechtsonder) wordt Tyana ook vermeld.
Lit. W. Ruge (PRE 7A, 1630-1642, 2559v). [Nuchelmans]