Adoptianisme

Adoptianisme, aanduiding (sedert A. von Harnack) voor bepaalde theologische opvattingen betreffende Christus: Christus zou een profeet geweest zijn overeenkomstig die van het OT of een mens met goddelijke gaven die door God als kind aangenomen wordt. Dergelijke voorstellingen vinden we bv. bij de ebionieten. Theodotus leerde in de 2e eeuw dat de 2e persoon van de Drieëenheid bij het doopsel in de Jordaan op Jezus zou zijn neergedaald, vanwaar hij de naam Christus (Gezalfde) kreeg: Christus was een mens, maar met goddelijke gaven. Artemon verkondigde ca. 235 dergelijke theorieën te Rome.

Het a. van Paulus van Samosata heeft mogelijkerwijze via Lucianus op Arius ingewerkt; zie Von Harnack, Dogmengeschichte 2 (Tübingen 1910) 190. Een soortgelijke ketterij, die in de 8e eeuw in Spanje ontstond, werd in 785 door paus Hadrianus I veroordeeld.


Lit. Bardenhewer, 2, 615. A. von Harnack, Geschichte der altchristlichen Literatur 2, 2, 201. [Bartelink]


Afkortingen Lijst van Namen