Sebastianus

Sebastianus, martelaar, waarschijnlijk uit de tweede helft van de 3e eeuw, over wie wij vrijwel geen historische gegevens bezitten. Volgens Ambrosius was S. uit Milaan afkomstig en stierf hij als martelaar te Rome. De chronographicus van 354 vermeldt als begraafplaats het coemeterium 'in Catacumbas' aan de Via Appia. Volgens de uit de eerste helft van de 5e eeuw stammende Passio was S. officier van de keizerlijke garde. Op bevel van Diocletianus met pijlen doorboord, werd hij, na zijn herstel, met knuppels neergeslagen.

Locale verering van S. bestond reeds in de 4e eeuw; het graf wordt in Itineraria van de 7e eeuw vermeld. De oudste afbeeldingen zijn gevonden in de grafkamer van Caecilia in de Callixtus-catacombe en op een mozaïek in San Apollinare Nuovo te Ravenna (5e/6e eeuw). Sedert de renaissance wordt S. vooral. afgebeeld als een jongeman met ontblote borst, die aan een boom of zuil gebonden is en doorboord wordt met pijlen.

In de middeleeuwen werd S. een van de bekendste heiligen, patroon van vele genootschappen zoals van soldaten, jagers, brandweerlieden, steenhouwers. Verder gold hij als patroon tegen de pest: aan hem werd het bezweren van een pestepidemie te Rome in 680 toegeschreven; bovendien beschouwde men zijn folterinstrument, de pijl, als een symbool van de pest. Feestdag 29 januari.


Lit. ASS Ian. 2 (1963) 621-660. - DAL 15, 1111-1128. - H. Delehaye, Cinq leçons sur la méthode hagiographique (Bruxelles 1934) 33-37. P. Styger, Römische Märtyrergrüfte (Berlin 1935) 139-148. V. Kraehling, Saint Sébastien dans l'art (Paris 1938). [Bartelink]


Afkortingen Lijst van Namen